The Similarities and Differences between Earnings Management and Fraud
DOI:
https://doi.org/10.15678/ZNUEK.2020.0988.0406Słowa kluczowe:
kształtowanie wyniku finansowego, sprawozdanie finansowe, oszustwo, oszukańcza sprawozdawczość finansowaAbstrakt
Tytuł artykułu: Podobieństwa i różnice pomiędzy kształtowaniem wyniku finansowego a oszustwem
Cel: Głównym celem artykułu jest wskazanie różnic pomiędzy kształtowaniem wyniku finansowego a oszustwem.
Metodyka badań: Zastosowane metody badawcze opierają się na analizie krytycznej literatury przedmiotu, zarówno polsko-, jak i anglojęzycznej, analizie porównawczej aktów prawnych oraz metodzie rozumowania indukcyjnego.
Wyniki badań: Kształtowanie wyniku finansowego stanowi celowe i zgodne z prawem działanie kierownictwa jednostki, którego zadaniem jest doprowadzenie do zmian w raportowanych danych finansowych, w szczególności zaś w wyniku finansowym, aby przedstawić pożądany obraz sytuacji finansowej i majątkowej oraz dokonań jednostki w sprawozdaniu finansowym służący wprowadzeniu w błąd użytkowników tego sprawozdania bądź osiągnięciu korzyści zagwarantowanych w kontraktach menedżerskich. Realizowane jest ono poprzez stosowanie osądu (szacunków) w rachunkowości, dokonywanie zmian tych szacunków, wybieranie określonych metod spośród akceptowalnych metod rachunkowości dopuszczonych obowiązującymi regulacjami rachunkowości, strukturyzację transakcji bądź podjęcie realnej aktywności.
Wnioski: Kształtowania wyniku finansowego nie należy utożsamiać z oszustwem, gdyż odbywa się ono w ramach regulacji prawnych z zakresu rachunkowości oraz z uwzględnieniem rozwiązań przyjętych w polityce rachunkowości danego podmiotu. Jednakże nadużycia w tej kwestii, polegające na odstąpieniu czy też naruszeniu zasad bądź standardów rachunkowości, mogą prowadzić do umyślnego zniekształcenia sprawozdania finansowego, czyli oszustwa w szeroki znaczeniu.
Wkład w rozwój dyscypliny: Inspiracja do dalszego rozwijania badań nad kształtowaniem wyniku finansowego w odniesieniu do determinant lub zastosowanych narzędzi.
Downloads
Bibliografia
Beneish M. D. (1999), Incentives and Penalties Related to Earnings Overstatements that Violate GAAP, “The Accounting Review”, vol. 74, no 4, https://doi.org/10.2308/ accr.1999.74.4.425.
Callao S., Jarne J. I., Wróblewski D. (2014), The Development of Earnings Management Research: A Review of Literature from Three Different Perspectives, “Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości”, vol. 79, no 135, https://doi.org/10.5604/16414381.1133395.
Dechow P. M., Hutton A. P., Kim J. H., Sloan R. G. (2012), Detecting Earnings Management: A New Approach, “Journal of Accounting Research”, vol. 50, no 2, https://doi. org/10.1111/j.1475-679X.2012.00449.x.
Dechow P. M., Skinner D. J. (2000), Earnings Management: Reconciling the Views of Accounting Academics, Practitioners, and Regulators, “Accounting Horizons”, vol. 14, no 2, https://doi.org/10.2308/acch.2000.14.2.235.
DeFond M. L. (2010), Earnings Quality Research: Advances, Challenges and Future Research, “Journal of Accounting and Economics”, vol. 50, nos 2–3, https://doi. org/10.1016/j.jacceco.2010.10.004.
Emerling I. (2016), Kształtowanie wyniku finansowego przedsiębiorstwa a oszustwa finansowe, “Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznegow Katowicach”, no 253, https://www.ue.katowice.pl/fileadmin/user_upload/wydawnictwo/SE_Artyku%C5%82y_251_270/SE_253/02.pdf (accessed: 18.10.2020).
Fijałkowska J. (2006), Zarządzanie zyskiem w warunkach globalizujących się rynków kapitałowych – motywy, techniki i sposoby identyfikowania, “Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości”, vol. 35, no 91.
Grabiński K. (2010), Zarządzanie zyskami jako jeden z kierunków rozwoju pozytywnej teorii rachunkowości, “Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości”, vol. 56, no 112.
Guan L., He D., Yang D. (2006), Auditing, Integral Approach to Quarterly Reporting, and Cosmetic Earnings Management, “Managerial Auditing Journal”, vol. 21, no 6, https:// doi.org/10.1108/02686900610674861.
Healy P. M., Wahlen J. M. (1999), A Review of the Earnings Management Literature and its Implications for Standards, “Accounting Horizons”, vol. 13, no 4, https://doi. org/10.2308/acch.1999.13.4.365.
Higson A. (2003), Corporate Financial Reporting: Theory and Practice, Sage Publications Ltd, London.
Jones M. J. (2011), Creative Accounting, Fraud and International Accounting Scandals, John Wiley & Sons Ltd, The Atrium, Southern Gate, Chichester.
Kamela-Sowińska A. (2003), Skąd się wzięła sprawa „Enronu”?, “Rachunkowość”, no 4.
Kassem R. (2012), Earnings Management and Financial Reporting Fraud: Can External Auditors Spot the Difference?, “American Journal of Business and Management”, vol. 1, no 1, https://www.researchgate.net/publication/256029162_Earnings_Management_and_Financial_Reporting_Fraud_Can_External_Auditors_Spot_the_Difference (accessed: 18.10.2020).
Koumanakos E., Siriopoulos C., Georgopoulos A. (2005), Firm Acquisitions and Earnings Management: Evidence from Greece, “Managerial Auditing Journal”, vol. 20, no 7, https://doi.org/10.1108/02686900510611212.
Krajowy Standard Badania 240 w brzmieniu Międzynarodowego Standardu Badania 240, Obowiązki biegłego rewidenta podczas badania sprawozdania finansowego dotyczące oszustw (The National Auditing Standard 240 in the wording of the International Standard on Auditing 240, The Auditor’s Responsibilities Relating to Fraud in an Audit of Financial Statements), Uchwała nr 3430/52a/2019 Krajowej Rady Biegłych Rewidentów z dnia 21 marca 2019 r. w sprawie standardów badania oraz innych dokumentów, https:// www.pibr.org.pl/assets/meta/4138,1.5%20KSB%20240.pdf (accessed: 18.10.2020).
Kuzior A. (2011), Wycena operacyjnych aktywów trwałych a możliwości kształtowania zysków bilansowych w jednostkach stosujących MSSF, “Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego no 668. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia”, no 41, http:// wneiz.pl/nauka_wneiz/frfu/41-2011/FRFU-41-175.pdf (accessed: 18.10.2020).
Lo K., Ramos F., Rogo R. (2017), Earnings Management and Annul Report Readability, “Journal of Accounting and Economics”, vol. 63, no 1, https://doi.org/10.1016/ j.jacceco.2016.09.002.
McKee T. E. (2005), Earnings Management: An Executive Perspective, Thomson, Mason, Ohio.
Nelson M. W., Skinner D. J. (2013), How Should We Think about Earnings Quality? A Discussion of “Earnings Quality: Evidence from the Field”, “Journal of Accounting and Economics”, vol. 56, nos 2–3, https://doi.org/10.1016/j.jacceco.2013.10.003.
Park K. (2017), Earnings Quality and Short Selling: Evidence from Real Earnings Management in the United States, “Journal of Business Finance and Accounting”, vol. 44, nos 9–10, https://doi.org/10.1111/jbfa.12264.
Piosik A. (2016), Kształtowanie wyniku finansowego przez podmioty sprawozdawcze w Polsce: diagnoza dobrej i złej praktyki w rachunkowości, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, Katowice.
Piosik A., Strojek-Filus M. (2013), Procesy kształtowania wyników bilansowych i ich podstawowe cele (in:) Kształtowanie zysków podmiotów sprawozdawczych w Polsce: MSR/MSSF a Ustawa o rachunkowości, ed. A. Piosik, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa.
Remlein M. (2015), Doświadczenia polskich grup kapitałowych w zakresie zintegrowanej sprawozdawczości, “Studia Oeconomica Posnaniensia”, vol. 3, no 1, https://bazawiedzy.ue.poznan.pl/info/article/UEP955b39535b1040b8a971be6d4255f191/#.X6sNAsR-CeUk (accesed: 18.10.2020).
Rosner R. L. (2003), Earnings Manipulation in Failing Firms, “Contemprorary Accounting Research”, vol. 20, no 2, https://doi.org/10.1506/8EVN-9KRB-3AE4-EE81.
Schipper K. (1989), Commentary on Earnings Management, “Accounting Horizons”, vol. 3, no 4, http://connection.ebscohost.com/c/articles/4816073/commentary-earnings-management (accessed: 17.01.2019).
Słownik Języka Polskiego PWN (2020), Oszustwo, https://sjp.pwn.pl/szukaj/oszustwo.html (accessed: 18.10.2020).
Stolowy H., Breton G. (2004), Accounts Manipulation: A Literature Review and Proposed Conceptual Framework, “Review of Accounting and Finance”, vol. 3, no 1, https://doi. org/10.1108/eb043395.
Śnieżek E., Wiatr M. (2011), Rachunkowość a tendencyjne kreowanie obrazu działalności przedsiębiorstwa, “Prace i Materiały Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego”, no 1(1).
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (The Act of 6 June, 1997 – the Penal Code), Dz.U. z 1997 r. nr 88, poz. 553 z późn. zm.
Vladu A. B., Cuzdriorean D. D. (2014), Detecting Earnings Management: Insights from the Last Decade Leading Journals Published Research, “Procedia – Economics and Finance”, vol. 15, https://doi.org/10.1016/S2212-5671(14)00542-5.
Wąsowski W. (2010), Kreatywna rachunkowość: fałszowanie sprawozdań finansowych, 2nd ed., Difin, Warszawa.
Wójtowicz P. (2007), Unikanie ujawniania strat w sprawozdaniach finansowych: wyniki analizy empirycznej, “Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie”, no 752, https://r.uek.krakow.pl/bitstream/123456789/2450/1/153761544.pdf (accessed: 18.10.2020).
Wójtowicz P. (2009), Oszukańcza sprawozdawczość finansowa wobec teorii kontraktów i teorii agencji, “Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie”, no 796, https://r.uek.krakow.pl/bitstream/123456789/2251/1/163970346.pdf (accessed: 18.10.2020).
Wójtowicz P. (2010), Wiarygodność sprawozdań finansowych wobec aktywnego kształtowania wyniku finansowego, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków.
