Formy zatrudnienia a stres w pracy – badania porównawcze przeprowadzone wśród pracowników banków w Polsce i w Rosji
DOI:
https://doi.org/10.15678/ZNUEK.2021.0994.0402Słowa kluczowe:
stres zawodowy, formy zatrudnienia, banki, Polska, RosjaAbstrakt
Cel: Celem artykułu była ocena relacji między formami zatrudnienia a stresem występującym u pracowników banków w Polsce i w Rosji.
Metodyka badań: Badanie empiryczne zrealizowano w latach 2016–2019, przeprowadzając ankietę wśród 2746 pracowników banków w Polsce i w Rosji.
Wyniki badań: Zgodnie z testem Manna-Whitneya pierwsza hipoteza dotycząca występowania niższego poziomu stresu u osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę w bankach w Polsce i w Rosji nie potwierdziła się, a wręcz przeciwnie – w przypadku części pracowników zatrudnienie na podstawie umowy o pracę wiązało się z wyższym poziomem stresu. Druga hipoteza, według której bankowcy zatrudnieni w Polsce i w Rosji na czas nieokreślony są mniej zestresowani niż osoby zatrudnione na czas określony, potwierdziła się tylko częściowo w przypadku obecnej formy zatrudnienia pracowników banków w Rosji (subindeks 2). Dla ankietowanych istotniejszymi czynnikami powodującymi u nich wyższy poziom stresu była m.in. liczba faktycznie przepracowanych godzin.
Wnioski: Stres jest jednym z najbardziej negatywnych czynników związanych z pracą, które wpływają na zdrowie pracowników. Banki powinny rozważyć różne metody ich wsparcia, które mogłyby przyczynić się do zmniejszenia poziomu stresu.
Wkład w rozwój dyscypliny: Wnikliwa analiza poziomu stresu z uwzględnieniem różnych form zatrudnienia w banku. Dotychczas nie podjęto próby analizy porównawczej Polski i Rosji w tym kontekście.
Downloads
Bibliografia
aleBank.pl (2019), Ile zarabia się w bankowości? Raport płacowy, https://alebank.pl/wynagrodzenia-w-bankowosci-w-2018-roku/ (data dostępu: 30.09.2020).
Baszyński A. (2008), Działanie bankowego rynku pracy w Polsce na przełomie XX i XXI wieku (w:) Przemiany na współczesnym rynku pracy, red. W. Jarmołowicz, Wydawnictwo Forum Naukowe: Passat – Paweł Pietrzyk, Poznań.
Baszyński A. (2016), Reformy bankowe a wzrost gospodarczy. Przykład krajów transformujących się, „Zeszyty Naukowe Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego w Zielonej Górze”, nr 4, https://doi.org/10.26366/PTE.ZG.2016.34.
Brown S., Sessions J.G. (2005), Employee Attitudes, Earnings and Fixed Term Contracts: International Evidence, „Review of World Economics”, vol. 141(2), https://doi.org/10.1007/s10290-005-0029-5.
Budniak E., Grzybowski W., Olszewski J. (2017), Ergonomiczne aspekty kształtowania nowych form pracy, „Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie”, vol. 33(1), https://doi.org/10.25944/znmwse.2017.01.3953.
Chirkowska-Smolak T., Grobelny J. (2016), Konstrukcja i wstępna analiza psychometryczna Kwestionariusza Postrzeganego Stresu w Pracy (PSwP), „Czasopismo Psychologiczne. Psychological Journal”, t. 22, nr 1, https://doi.org/10.14691/CPPJ.22.1.131.
Cohen S., Janicki-Deverts D. (2012), Who’s Stressed? Distributions of Psychological Stress in the United States in Probability Samples from 1983, 2006, and 2009, „Journal of Applied Social Psychology”, vol. 42(6), https://doi.org/10.1111/j.1559-1816.2012.00900.x.
Cohen S., Williamson G.M. (1988), Perceived Stress in a Probability Sample of the United States (w:) The Social Psychology of Health, red. S. Spacapan, S. Oskamp, Sage Publications, Newbury Park, California.
Davydenko V.A., Kaźmierczyk J., Romashkina G.F., Andrianova E.V. (2018), A Comparative Analysis of the Levels of Collective Trust among the Banking Staff in Poland and Russia, „Comparative Sociology”, vol. 17, nr 3–4, https://doi.org/10.1163/15691330-12341462.
De Sio S., Cedrone F., Trovato Battagliola E., Buomprisco G., Perri R., Greco E. (2018), The Perception of Psychosocial Risks and Work-Related Stress in Relation to Job Insecurity and Gender Differences: A Cross-Sectional Study, „BioMed Research International”, vol. 2018, Article ID 7649085, https://doi.org/10.1155/2018/7649085.
Głogosz D. (2007), Kobiety zatrudnione w niepełnym wymiarze czasu. Skutki dla życia rodzinnego i zawodowego, Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, Warszawa.
Handy Ch. (2002), The Age of Unreason, Arrow, London.
IBM Knowledge Center (2020), Tworzenie drzew decyzyjnych, https://www.ibm.com/support/knowledgecenter/pl/SSLVMB_sub/statistics_mainhelp_ddita/spss/tree/idh_idd_treegui_main.html (data dostępu: 12.02.2020).
Inoue M., Tsurugano S., Nishikitani M., Yano E. (2010), Effort-Reward Imbalance and Its Association with Health among Permanent and Fixed-Term Workers, „BioPsychoSocial Medicine”, vol. 4(1), https://doi.org/10.1186/1751-0759-4-16.
Ishak I., Ab Shokor S.S., Ibrahim J., Jantan N.C., Rosli N.A.A., Shahidan N.A.A., Fauzik N.F.M. (2018), Work, Financial, Life Stress and Workplace Mental Health among Manufacturing Workers in Malaysia, „Global Business and Management Research. An International Journal”, vol. 10, nr 3 (Special Issue).
Kaźmierczyk J. (2011), Technologiczne i społeczno-ekonomiczne determinanty zatrudnienia w sektorze bankowym w Polsce, CeDeWu, Warszawa.
Kaźmierczyk J. (2019), Workforce Segmentation Model: Banks’ Example, „Entrepreneurship and Sustainability Issues”, vol. 6(4), https://doi.org/10.9770/jesi.2019.6.4(28).
Kaźmierczyk J., Chinalska A. (2018), Flexible Forms of Employment, an Opportunity or a Curse for the Modern Economy? Case Study: Banks in Poland, „Entrepreneurship and Sustainability Issues”, vol. 6(2), https://doi.org/10.9770/jesi.2018.6.2(21).
Kaźmierczyk J., Tarasova A., Andrianova E. (2020), Outplacement – an Employment Safety Tool but Not for Everyone. The Relationship between Job Insecurity, New Job Opportunities and Outplacement Implementation, „Cogent Business & Management”, vol. 7(1), https://doi.org/10.1080/23311975.2020.1723210.
Kaźmierczyk J., Żelichowska E. (2017), Satisfaction of Polish Bank Employees with Incentive Systems: An Empirical Approach, „Baltic Region”, vol. 9(3), https://doi.org/10.5922/2079-8555-2017-3-5.
Kisiel R., Graszkiewicz K. (2018), Atrakcyjność inwestycyjna a napływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych (na przykładzie wybranych krajów Europy Środkowo-Wschodniej), „Przegląd Wschodnioeuropejski”, t. 9, nr 1, https://doi.org/10.31648/pw.3264.
Marica M.-E. (2018), Positive and Negative Implications Entailed by Fixed-term Employment Contracts, „Journal of Accounting and Management Information Systems”, vol. 17(1), http://dx.doi.org/10.24818/jamis.2018.01008.
Metelski A. (2019), Effects of Physical Activity on Income, „Studies in Sport Humanities”, nr 24, https://doi.org/10.5604/01.3001.0013.7560.
Metelski A. (2020), Physical Activity as a Predictor of Career Success, „Humanities and Social Sciences”, t. 25, nr 27(2), https://doi.org/10.7862/rz.2020.hss.21.
Pająk K., Kamińska B., Kvilinskyi O. (2016), Modern Trends of Financial Sector Development under the Virtual Regionalization Conditions, „Financial and Credit Activity: Problems of Theory and Practice”, vol. 2(21), https://doi.org/10.18371/fcaptp.v2i21.91052.
Sowińska A. (2013), Stres w pracy tymczasowej, „Studia Ekonomiczne. Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach”, nr 161.
Wieczorek-Szymańska A. (2013), Proces kształtowania kompetencji pracowniczych w sektorze bankowym, Economicus, Szczecin.
