Structural Determinants of Changes in Unemployment in Poland during the COVID-19 Pandemic
DOI:
https://doi.org/10.15678/ZNUEK.2022.0996.0203Słowa kluczowe:
rynek pracy, bezrobocie, pandemia COVID-19, koniunktura gospodarczaAbstrakt
Tytuł artykułu: Strukturalne determinanty zmian bezrobocia w Polsce w okresie pandemii COVID-19
Cel: Celem artykułu jest wstępna diagnoza determinant poziomu i dynamiki bezrobocia w Polsce w latach 2018–2021. Sformułowano hipotezę, zgodnie z którą na poziom i strukturę bezrobocia ma wpływ kształtowanie się sytuacji gospodarczej, liczba ofert pracy zgłaszanych przez pracodawców, migracje i ruch graniczny, a także nastroje społeczne związane z zatrudnieniem. Głównym problemem jest zatem przeanalizowanie, czy te czynniki mogły mieć wpływ na poziom bezrobocia, poprzez przedstawienie kształtowania się tych miar w polskiej gospodarce w okresie pandemii.
Metodyka badań: Tak zdiagnozowane determinanty ujęto w postaci mierników ilościowych dostępnych dla kwartałów okresu 2018–2021 (niekiedy zakres i dostępność danych wpłynęła na wybór innego zakresu czasowego). Dane pozyskano z ogólnodostępnych baz danych Głównego Urzędu Statystycznego oraz posłużono się wynikami badań ankietowych prowadzonych przez Centrum Badania Opinii Społecznej. By zrealizować cel opracowania, wykorzystano metody statystyki opisowej, analizę dynamiki zjawisk, a także logiczną analizę wpływów przyczynowo-skutkowych.
Wyniki badań: Wyniki analizy zaprezentowanego materiału badawczego potwierdziły związek między następowaniem po sobie fal zachorowań i wprowadzaniem obostrzeń gospodarczych a kształtowaniem się mierników opisujących sytuację gospodarczą, liczby ofert pracy zgłaszanych do urzędów pracy, migracji i ruchu granicznego, a także nastrojów społecznych dotyczących zatrudnienia i możliwości znalezienia pracy.
Wnioski: Dalsze badania nad przyczynowością i determinantami sytuacji dotyczącej bezrobocia mogłyby prowadzić do diagnozy danych miesięcznych bądź do poszukiwania siły badanych związków za pomocą bardziej zaawansowanych metod ekonometrycznych.
Wkład w rozwój dyscypliny: Zawarte w opracowaniu analizy stanowią wzbogacenie sposobów empirycznego wyjaśniania skutków ekonomicznych pandemii COVID-19. Pandemia ta jest zjawiskiem interesującym nie tylko w sferze medycznej, także jej konsekwencje dla świata gospodarki powinny zostać możliwie szczegółowo zbadane.
Downloads
Bibliografia
Andersson F. W., Wadensjo E. (2022), COVID-19 and the Swedish Labor Market – A Register Perspective, IZA Discussion Paper no. 15167, https://docs.iza.org/dp15167.pdf (accessed: 31.03.2022).
Bal-Domańska B. (2022), The Impact of Macroeconomic and Structural Factors on the Unemployment of Young Women and Men, “Economic Change and Restructuring”, vol. 55, https://doi.org/10.1007/s10644-021-09341-9.
BDM (2022), Bank Danych Makroekonomicznych (Macroeconomic Data Bank), GUS, https://bdm.stat.gov.pl/ (accessed: 31.03.2022).
Bean C. R., Pissarides C. (1993), Unemployment Consumption and Growth, “European Economic Review”, vol. 37(4), https://doi.org/10.1016/0014-2921(93)90093-p.
Begg D., Vernasca G., Fischer S., Dornbusch R. (2014), Makroekonomia, 5th ed., Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
Borjas G. J. (2013), Labour Economics, 6th ed., McGraw-Hill, New York.
Borjas G. J., Cassidy H. (2020), The Adverse Effect of the COVID-19 Labor Market Shock on Immigrant Employment, NBER Working Paper no 27243, http://www.nber.org/papers/w27243 (accessed: 31.03.2022).
Cassidy H. (2022), The Labor Market Impact of Covid-19 on Immigrants, IZA World of Labor, article no. 489, https://wol.iza.org/articles/labor-market-impact-of-covid-19-on-immigrants/long (accessed: 31.03.2022).
CBOS (2020), Nastroje na rynku pracy w pierwszej dekadzie grudnia, Komunikat z badań nr 166/2020, CBOS, Warszawa.
CBOS (2021), Nastroje na rynku pracy w pierwszej dekadzie grudnia, Komunikat z badań nr 166/2021, CBOS, Warszawa.
CBOS (2022), Nastroje na rynku pracy w pierwszej dekadzie lutego, Komunikat z badań. nr 24/2022, CBOS, Warszawa.
Ciżkowicz P., Kowalczuk M., Rzońca A. (2014), Heterogeneous Determinants of Local Unemployment in Poland, NBP Working Paper no. 188, Economic Institute, Warsaw.
Forsythe E., Kahn L. B., Lange F., Wiczer D. (2020), Labor Demand in the Time of Covid-19: Evidence from Vacancy Posting and UI Claims, “Journal of Public Economics”, vol. 189, https://doi.org/10.1016/j.jpubeco.2020.104238.
Gündoğmuş B., Bayir M. (2021), The Effect of International Migration on Unemployment: Empirical Analysis on the European Countries, “MANAS Journal of Social Studies”, vol. 10(4), https://doi.org/10.33206/mjss.865460.
GUS (2019), Pojęcia stosowane w statystyce publicznej, https://stat.gov.pl/metainformacje/slownik-pojec/pojecia-stosowane-w-statystyce-publicznej/14,pojecie.html (accessed: 18.10.2019).
GUS (2021a), Rocznik statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej 2021, GUS, Warszawa.
GUS (2021b), Ruch graniczny oraz wydatki cudzoziemców w Polsce i Polaków za granicą w III kwartale 2021 r., Informacje sygnalne, GUS, Warszawa.
GUS (2021c), Ruch graniczny oraz wydatki cudzoziemców w Polsce i Polaków za granicą w 2020 r., Analizy statystyczne, GUS, Warszawa.
GUS (2021d), Wybrane aspekty rynku pracy w Polsce. Aktywność ekonomiczna ludności przed i w czasie pandemii COVID-19, Analizy statystyczne, GUS, Warszawa.
Guven C., Sotirakopoulos P., Ulker A. (2020), Short-term Labour Market Effects of COVID-19 and the Associated National Lockdown in Australia: Evidence from Longitudinal Labour Fource Survey, GLO Discission Paper no 635, Global Labor Organization, Essen, http://hdl.handle.net/10419/223013 (accessed: 31.03.2022).
Hass H. de (2021), A Theory of Migration: The Aspirations-capabilities Framework, “Comparative Migration Studies”, vol. 9(8), https://doi.org/10.1186/s40878-020-00210-4.
Hobson J. A. (1904), The Problem of the Unemployed: An Enquiry and an Economic Policy, Methuen, London.
Jarmołowicz W., Knapińska M. (2005), Polityka państwa na rynku pracy w warunkach transformacji i integracji gospodarczej, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań.
Kalinowska-Sufinowicz B., Knapińska M. (2022), Youth and Covid-19 in Chosen European Union Labour Markets: Form Junk Jobs to Unemployment, “Social Policy”, vol. 4, https://doi.org/10.5604/01.3001.0015.8734.
Knapińska M. (2012), Wspólny europejski rynek pracy. Geneza – rozwój – funkcjonowanie, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań.
Kotlorz D. (2007), Podstawowe pojęcia (in:) Ekonomia rynku pracy, D. Kotlorz (ed.), Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Karola Adamieckiego w Katowicach, Katowice.
Kryńska E., Kwiatkowski E. (2013), Podstawy wiedzy o rynku pracy, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Kwiatkowski E. (2001), Bezrobocie (in:) Podstawy ekonomii, E. Kwiatkowski, R. Milewski (eds), Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Kwiatkowski E. (2002), Bezrobocie. Podstawy teoretyczne, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Kwiatkowski E. (2009), Pojęcie i determinanty bezrobocia równowagi w świetle teorii rynku pracy (in:) Bezrobocie równowagi w gospodarce polskiej. Szacunki, tendencje i determinanty, W. Kwiatkowska (ed.), Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Panaite N., Prohozescu N., Pintilescu C. (2022), The Determinants of Unemployment: Estimating a Vector Error Correction Model for Romania, “Journal of Eastern Europe Research in Business and Economics”, vol. 2022, article no. 186405, https://doi.org/10.5171/2022.186405.
Snowdon B., Vane H., Wynarczyk P. (1998), Współczesne nurty teorii makroekonomii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Standing G. (2021), The Precariat: The New Dangerous Class, Special Covid edition, I. B. Tauris & Company, London.
Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z późn. zm., Journal of Laws 2019, item 1482, 1622.
Woźniak B. (2008), Bezrobocie równowagi i nierównowagi a polityka państwa wobec rynku pracy, Akademia Ekonomiczna w Poznaniu, Poznań.
