Dobrobyt – ujęcie teoretyczne i pomiar
DOI:
https://doi.org/10.15678/ZNUEK.2015.0948.1201Słowa kluczowe:
dobrobyt, poziom życia, rozwój gospodarczy, pomiar dobrobytuAbstrakt
W pracy podjęto problematykę związaną ze zjawiskiem dobrobytu w gospodarce i jego pomiarem. Zaprezentowano poglądy i teorie opisujące zjawisko dobrobytu w teorii ekonomii na przestrzeni wieków. Omówiono także wybrane metody pomiaru dobrobytu. W pracy wskazano:
– zalety wskaźników PKB, PKB per capita, w tym ich prosty sposób obliczania, porównywalność, uniwersalność;
– wady wskaźników, z których najważniejszą wydaje się nieuwzględnienie wszystkich czynników wpływających na dobrobyt, zarówno negatywnie (np. efekty zewnętrzne), jak i pozytywnie (np. zadowolenie czerpane z czasu wolnego);
– że z biegiem lat nastąpiła ewolucja wskaźników i metod pomiaru dobrobytu – od prostych wskaźników typu PKB, PKB per capita czy HDI do mocno rozbudowanych i złożonych rankingów, które zawierają znacznie więcej informacji na temat dobrobytu.
Wnioskiem wypływającym z rozważań jest konieczność stworzenia optymalnej metody pomiaru dobrobytu.
Downloads
Bibliografia
Acocella N. [2002], Zasady polityki gospodarczej, PWN, Warszawa.
Aksman E. [2010], Redystrybucja dochodów i jej wpływ na dobrobyt społeczny w Polsce w latach 1995–2007, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Arrow K.J. [1963], Social Choice and Individual Values, 2nd ed., John Wiley & Sons, New York.
Babula B. [2013], Jakość i poziom życia [w:] Uwarunkowania dobrobytu w sferze realnej, red. E. Babula, T. Kamińska, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
Bergson A. [1938], A Reformulation of Certain Aspects of Welfare Economics, „The Quarterly Journal of Economics”, vol. 52, nr 2, http://dx.doi.org/10.2307/1881737.
Blaug M. [1994], Teoria ekonomii – ujęcie retrospektywne, PWN, Warszawa.
Brycz M. [2013], Dobrobyt społeczny i jego atrybuty [w:] Uwarunkowania dobrobytu w sferze realnej, red. E. Babula, T. Kamińska, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
Bywalec C. [1991], Wzrost gospodarczy a poziom życia społeczeństwa polskiego, Instytut Rynku Wewnętrznego i Konsumpcji, Warszawa.
Czarny B. [2011], Podstawy ekonomii, PWE, Warszawa.
Dobrobyt społeczny, nierówności i sprawiedliwość dystrybutywna [2004], red. S.M. Kot, A. Malawski, A. Węgrzecki, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków.
Drabińska D. [2013], Idea jakości życia społecznego w klasycznej i współczesnej myśli europejskiej – na marginesie książki „Błąd pomiaru. Dlaczego PKB nie wystarcza?”, „Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego. Studia i Prace”, nr 4.
Gawlikowska-Hueckel K., Umiński S. [1999], Jakość życia w miastach – powiatach grodzkich, Seria Polskich Regionów, nr 3, Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, Gdańsk.
Kasprzyk B. [2013], Wybrane aspekty oceny dobrobytu ekonomicznego i jakości życia, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów.
Kot S.M. [2000], Ekonometryczne modele dobrobytu, PWN, Warszawa.
Kryk B. [2011], Trendy i wyzwania zrównoważonego rozwoju, Uniwersytet Szczeciński, Wydawnictwo Zapol, Szczecin.
Markiewicz M. [2014], Zmiany poziomu dobrobytu wybranych państw w kontekście kryzysu finansowego [w:] Mikro- i makroekonomiczne aspekty tworzenia dobrobytu, red. A. Blajer-Gołębiewska, L. Czerwonka, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
Mierzyńska D. [2011], Wielowymiarowa analiza dobrobytu społeczno-ekonomicznego w Polsce, „Prace i Materiały Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego”, nr 4, cz. 8.
Mill J.S. [1979], Utylitaryzm, PWN, Warszawa.
Notes on „Quality of Life” [2005], The University of Oklahoma School of Social Work, The Economist, Economist Intelligence Unit, http://www.gdrc.org/uem/qol-define.html (dostęp: 20.11.2014).
Pigou A. [1932], The Economics of Welfare, 4th ed., Macmillan, London.
Sen A. [1977], On Weights and Measures: Informational Constraints in Social Welfare Analysis, „Econometrica”, vol. 45, nr 7, http://dx.doi.org/10.2307/1913949.
Sen A.K. [1997], From Income Inequality to Economic Inequality, „Southern Economic Journal”, vol. 64, nr 2, http://dx.doi.org/10.2307/1060857.
Smith A. [1954], Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów, PWN, Warszawa.
Stiglitz J., Sen A.K., Fitoussi J.P. [2013], Błąd pomiaru. Dlaczego PKB nie wystarcza?, raport Komisji ds. Pomiaru i Wydajności Ekonomicznej i Postępu Społecznego, PTE, Warszawa.
The 2012 Legatum Prosperity Index [2012], Legatum Institute, London.
World Development Indicators [2011], The World Bank.
Wskaźniki ekorozwoju [1999], red. T. Borys, Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko, Białystok.
Zeliaś A. [2004], Poziom życia w Polsce i krajach Unii Europejskiej, PWE, Warszawa.
