Modelowanie dynamicznych zależności pomiędzy bezpośrednimi inwestycjami zagranicznymi i handlem wewnątrzgałęziowym w Polsce
DOI:
https://doi.org/10.15678/ZNUEK.2018.0976.0409Słowa kluczowe:
bezpośrednie inwestycje zagraniczne, handel wewnątrzgałęziowy, model VECM, kointegracjaAbstrakt
W literaturze przedmiotu opisano wiele teorii wyjaśniających zależność pomiędzy napływem bezpośrednich inwestycji zagranicznych (BIZ) i handlem zagranicznym. Najczęściej dyskutowaną kwestią jest to, czy BIZ wzmacniają handel zagraniczny, czy też hamują jego rozwój. Ani koncepcje teoretyczne, ani badania empiryczne nie przynoszą jednoznacznego rozstrzygnięcia. Podobne pytania można sformułować w odniesieniu do BIZ i handlu wewnątrzgałęziowego oraz jego rodzajów: handlu pionowego i poziomego. Relacje pomiędzy tymi zmiennymi są stosunkowo rzadko badane, a mogą dostarczyć dodatkowej wiedzy o wpływie BIZ na strukturę i konkurencyjność handlu zagranicznego. W artykule zaproponowano badanie zależności pomiędzy BIZ a różnymi rodzajami handlu wewnątrzgałęziowego za pomocą modelu wektorowej korekty błędem (model VECM). Aby dokładniej zbadać sprzężenia zwrotne pomiędzy zmiennymi, przeanalizowano również wyniki funkcji odpowiedzi na impuls i dekompozycji wariancji prognoz poszczególnych zmiennych.
Downloads
Bibliografia
Ambroziak (2013), Wpływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych na handel wewnątrzgałęziowy państw Grupy Wyszehradzkiej, Instytut Badań Rynku, Konsumpcji i Koniunktur, Warszawa.
Bezuidenhout H., Naudé W. (2008), Foreign Direct Investment and Trade in the Southern African Development Community, Research Paper No 2008/88, United Nations University, World Institute for Development Economics Research, Helsinki.
Czarny E., Śledziewska K. (2009), Polska w handlu światowym, PWE, Warszawa.
Fontagné L., Freudenberg M., Péridy N. (1997), Trade Patterns inside the Single Market, CEPII Working Paper No 1997-07, Paris.
Greenaway D., Hine R.C., Milner C. (1995), Vertical and Horizontal Intra-industry Trade: A Cross Industry Analysis for the United Kingdom, „The Economic Journal”, vol. 105, nr 433, https://doi.org/10.2307/2235113.
Grubel H.G., Lloyd P.J. (1971), The Empirical Measurement of Intra-industry Trade, „Economic Record”, vol. 47, nr 4, https://doi.org/10.1111/j.1475-4932.1971.tb00772.x.
Johansen S. (1991), Estimation and Hypothesis Testing of Cointegration Vectors in Gaussian Vector Autoregressive Models, „Econometrica”, vol. 59, nr 6, https://doi.org/10.2307/2938278.
Johansen S. (1992), Determination of Cointegration Rank in the Presence of a Linear Trend, „Oxford Bulletin of Economics and Statistics”, vol. 54, nr 3, https://doi.org/ 10.1111/j.1468-0084.1992.tb00008.x.
Kusideł E. (2000), Modele wektorowo-autoregresyjne VAR. Metodologia i zastosowania (w:) Dane panelowe i modelowanie wielowymiarowe w badaniach ekonomicznych, red. B. Suchecki, t. 3, Absolwent, Łódź.
Majsterek M. (1998), Zastosowanie procedury Johansena do analizy sprzężenia inflacyjnego w gospodarce polskiej, „Przegląd Statystyczny”, t. 45, z. 1.
Mekki R. (2005), The Impact of Foreign Direct Investment on Trade: Evidence from Tunisia’s Trade (w:) Capital Flows and Foreign Direct Investments in Emerging Markets, red. S. Motamen-Samadian, Palgrave Macmillan, Houndmills, Basingstoke–New York.
Osińska M., Kośko M. (2007), Modele danych panelowych (w:) Ekonometria współczesna, red. M. Osińska, Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierowania „Dom Organizatora”, Toruń.
Pakulska T., Poniatowska-Jaksch M. (2004), Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w Europie Środkowo-Wschodniej. Koncentracja kapitału zagranicznego w Polsce, Monografie i Opracowania, nr 519, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Warszawa.
Przybylska K. (2001), Determinanty zagranicznych inwestycji bezpośrednich w teorii ekonomicznej. Empiryczna weryfikacja czynników lokalizacji zagranicznych inwestycji bezpośrednich w Czechach, Polsce i na Węgrzech, Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie. Seria specjalna: Monografie, nr 144, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków.
Salamaga M. (2011), Modeling of the Influence of Foreign Direct Investments on the Vertical and Horizontal Intra-industry Trade in the Visegrad Group Countries, Contemporary Problems of Transformation Process in the Central and East European Countries, Lviv Academy of Commerce, Lviv.
Salamaga M. (2013), Modelowanie wpływu bezpośrednich inwestycji zagranicznych na handel zagraniczny w świetle wybranych teorii ekonomii na przykładzie krajów Europy Środkowo-Wschodniej, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. Seria specjalna: Monografie, nr 223, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków.
