Robotyzacja procesów podatkowych w przedsiębiorstwie
DOI:
https://doi.org/10.15678/ZNUEK.2021.0993.0306Słowa kluczowe:
procesy podatkowe, automatyzacja rachunkowości, robotyzacja procesów biznesowych, roboty księgoweAbstrakt
Cel: Celem artykułu jest charakterystyka wybranych obszarów robotyzacji procesów podatkowych w przedsiębiorstwie.
Metodyka badań: Artykuł został przygotowany na podstawie literatury przedmiotu, raportów firm doradczych oraz trzech przykładów prezentujących zastosowania robotów wirtualnych w procesach podatkowych realizowanych przez przedsiębiorstwa działające w Polsce.
Wyniki badań: Przeprowadzone badania wykazały, że dotychczasowe postrzeganie celów i sposobów realizacji procesów podatkowych w przedsiębiorstwach sprzyja stosowaniu robotów wirtualnych. Automatyzacja procesów podatkowych według praktyków stanowi remedium na wyzwania pojawiające się w tym obszarze: wymaganą dokładność ustalania podstawy i wymiaru obciążeń podatkowych, pracochłonność pozyskania i raportowania informacji podatkowej, powtarzalność procesów ewidencyjno-sprawozdawczych oraz znaczące ryzyko wynikające z błędów lub braku zgodności dokumentacji. Dodatkowym czynnikiem przyczyniającym się do postępu robotyzacji jest ewolucja wymogów podatkowych, a w szczególności rozwój raportowania elektronicznego i ogólnodostępnych baz danych, stwarzających nowe możliwości weryfikacji tego wymiaru aktywności przedsiębiorstw.
Wnioski: Przytoczone przykłady charakteryzują postępującą automatyzację procesów podatkowych w przedsiębiorstwach działających w Polsce. Zwracają uwagę na dodatkowy organizacyjny czynnik determinujący efektywność zastosowania robotów wirtualnych, jakim jest wielość i niekompatybilność źródeł informacji niezbędnych do prawidłowej realizacji procesów podatkowych.
Wkład w rozwój dyscypliny: W artykule poruszono aktualny i stosunkowo mało jeszcze rozpoznany naukowo obszar praktyk współczesnej rachunkowości. Artykuł jest jednym z pierwszych opracowań odwołujących się do problematyki robotyzacji procesów podatkowych w przedsiębiorstwach działających na terenie Polski.
Downloads
Bibliografia
Automation with Intelligence. Pursuing Organisation-wide Reimagination (2020), Deloitte, https://www2.deloitte.com/content/dam/insights/us/articles/73699-global-intelligent-automation-survey/DI_Automation-with-intelligence.pdf (data dostępu: 17.06.2021).
Automatyzacja w podatkach. Jak sprostać wyzwaniom elektronicznego raportowania? (2018), Deloitte, https://www2.deloitte.com/pl/pl/pages/tax/articles/raport-automatyzacja-w-podatkach.html (data dostępu: 18.06.2021).
Cooper L.A., Holderness D.K., Sorensen T.L., Wood D.A. (2019), Robotic Process Automation in Public Accounting, „Accounting Horizons”, vol. 33, nr 4, https://doi.org/10.2308/acch-52466.
Davenport T.H., Kirby J. (2015), Beyond Automation, „Harvard Business Review”, June.
Fernandez D., Aman A. (2018), Impacts of Robotic Process Automation on Global Accounting Services, „Asian Journal of Accounting and Governance”, vol. 9, https://doi.org/10.17576/ajag-2018-09-11.
Fornalik J., Ziętek J. (2019), Rewolucja technologiczna w podatkach, „Krytyka Prawa”, t. 11, nr 2, https://doi.org/10.7206/kp.2080-1084.294.
Gotowi na zmiany. Technologie podatkowe w firmach działających w Polsce (2018), KPMG, https://assets.kpmg/content/dam/kpmg/pl/pdf/2018/11/pl-Raport-KPMG-pt-Technologie-podatkowe-w-firmach-dzialajacych-w-Polsce.PDF (data dostępu: 20.06.2021).
Ionescu L. (2020), Robotic Process Automation, Deep Learning, and Natural Language Processing in Algorithmic Data-driven Accounting Information Systems, „Analysis and Metaphysics”, vol. 19, https://doi.org/10.22381/am1920206.
Jędrzejka D. (2019), Robotic Process Automation and Its Impact on Accounting, „Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości”, vol. 105, nr 161, https://doi.org/10.5604/01.3001.0013.6061.
Kardasz P. (2017), Współczesna automatyzacja i robotyzacja a człowiek, „Biuletyn Naukowy Wrocławskiej Wyższej Szkoły Informatyki Stosowanej. Informatyka”, vol. 7, nr 2.
Kokina J., Blanchette S. (2019), Early Evidence of Digital Labor in Accounting: Innovation with Robotic Process Automation, „International Journal of Accounting Information Systems”, vol. 35, 100431, https://doi.org/10.1016/j.accinf.2019.100431.
Kokina J., Davenport T.H. (2017), The Emergence of Artificial Intelligence: How Automation is Changing Auditing, „Journal of Emerging Technologies in Accounting”, vol. 14, nr 1, https://doi.org/10.2308/jeta-51730.
Łada M. (2016), Automatyzacja procesów rachunkowości zarządczej, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”, nr 440.
Łada M. (2017), Od konsekwencji do antecedencji – zmiana orientacji pomiaru we współczesnej rachunkowości, „Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości”, nr 92(148), https://doi.org/10.5604/01.3001.0010.0992.
Marshall T.E., Lambert S.L. (2018), Cloud-based Intelligent Accounting Applications: Accounting Task Automation Using IBM Watson Cognitive Computing, „Journal of Emerging Technologies in Accounting”, vol. 15, nr 1, https://doi.org/10.2308/jeta-52095.
Mezzio S., Stein R., Stein S. (2019), Robotic Process Automation for Tax, „Journal of Accountancy”, December, https://www.journalofaccountancy.com/issues/2019/dec/robotic-process-automation-for-tax.html (data dostępu: 17.06.2021).
Mierzejewska M. (2017), Automatic Tax Controller Concept Based on Saf-T (w:) Management Challenges in a Network Economy, Proceedings of the MakeLearn and TIIM International Conference, 17–19 May 2017, Lublin, Poland, ToKnowPress, Bangkok–Celje–Lublin.
Qasim A., Kharbat F.F. (2020), Blockchain Technology, Business Data Analytics, and Artificial Intelligence: Use in the Accounting Profession and Ideas for Inclusion into the Accounting Curriculum, „Journal of Emerging Technologies in Accounting”, vol. 17, nr 1, https://doi.org/10.2308/jeta-52649.
Reimagine the Future Tax Function with Cloud-based Robots (2021), Deloitte, https://www2.deloitte.com/global/en/pages/tax/covid-19/raas-cloud-robots-tax-function.html (data dostępu: 17.06.2021).
Robotyzacja procesów zmienia zasady podatkowej gry (2021), PWC, https://www.pwc.pl/pl/pdf/robotyzacja_procesow.pdf (data dostępu: 20.06.2021).
Rozario A.M., Vasarhelyi M.A. (2018), How Robotic Process Automation Is Transforming Accounting and Auditing, „The CPA Journal”, vol. 88, nr 6.
Troshani I., Janssen M., Lymer A., Parker L.D. (2018), Digital Transformation of Business-to-Government Reporting: An Institutional Work Perspective, „International Journal of Accounting Information Systems”, vol. 31, https://doi.org/10.1016/j.accinf.2018.09.002.
Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, Dz.U. 2004, nr 54, poz. 535.
Zhang C. (2019), Intelligent Process Automation in Audit, „Journal of Emerging Technologies in Accounting”, vol. 16, nr 2, https://doi.org/10.2308/jeta-52653.
