Kompetencje cudzoziemców w opinii pracodawców aglomeracji poznańskiej
DOI:
https://doi.org/10.15678/ZNUEK.2021.0993.0305Słowa kluczowe:
migranci zarobkowi, rynek pracy, niedopasowanie kompetencyjne, aglomeracja poznańskaAbstrakt
Cel: Celem artykułu jest ocena poziomu dostosowania kompetencyjnego cudzoziemców zatrudnianych przez polskie przedsiębiorstwa w odniesieniu do potrzeb pracodawców. Przedmiotem badania było poznanie opinii pracodawców z terenu aglomeracji poznańskiej na temat kompetencji zagranicznych pracowników.
Metodyka badań: Dane zgromadzono za pomocą metody sondażowej. Pozyskane informacje poddano analizie statystycznej z wykorzystaniem metod statystyki opisowej oraz matematycznej. Na podstawie przeglądu literatury przedmiotu omówiono wyniki dotychczasowych badań, w których cudzoziemcy dokonali samooceny w zakresie poziomu dopasowania kompetencji do wykonywanej pracy.
Wyniki badań: Mimo że znaczna liczba cudzoziemców pracujących w Polsce dysponuje wysokim poziomem kapitału ludzkiego, jest on w znikomym stopniu wykorzystywany przez polskie przedsiębiorstwa.
Wnioski: Ankietowani pracodawcy nie dostrzegają problemu niedopasowania kompetencyjnego zatrudnianych cudzoziemców. Nawet jeżeli są tego świadomi, to postrzegają omawiane zjawisko raczej w kontekście braków niż potencjału, jaki można wykorzystać. Problem niedopasowania kompetencyjnego cudzoziemców pogłębia mocno ograniczona polityka integracyjna na rzecz migrantów w Polsce.
Wkład w rozwój dyscypliny: Artykuł uzasadnia konieczność podjęcia dalszych pogłębionych badań w obszarze niedopasowania kompetencji cudzoziemców w Polsce.
Downloads
Bibliografia
Anderson K., Huang Z. (2019), Can Immigrants Ever Earn as Much as Native Workers?, IZA World of Labor, 159, https://doi.org/10.15185/izawol.159.v2.
Banerjee R., Verma A., Zhang T. (2019), Brain Gain or Brain Waste? Horizontal, Vertical, and Full Job-education Mismatch and Wage Progression among Skilled Immigrant Men in Canada, „International Migration Review”, vol. 53, nr 3, https://doi.org/10.1177/0197918318774501.
Barometr Imigracji Zarobkowej. Ukraiński pracownik w Polsce (2019), Raport Personnel Service, wyd. 4, https://personnelservice.pl/wp-content/uploads/2020/07/BarometrImigracjiZarobkowej_IIH2019.pdf (data dostępu: 15.02.2021).
Chiswick B.R., Miller P.W. (2009), Educational Mismatch: Are High-skilled Immigrants Really Working at High-skilled Jobs and the Price They Pay if They Aren’t?, Working Paper 2010:7, The Stockholm University Linnaeus Center for Integration Studies (SULCIS), https://www.diva-portal.org/smash/get/diva2:821589/FULLTEXT01.pdf (data dostępu: 11.02.2021).
Chmielewska I., Dobroczek G., Panuciak A. (2018), Obywatele Ukrainy pracujący w Polsce – raport z badania, Narodowy Bank Polski, Warszawa, https://www.nbp.pl/aktualnosci/wiadomosci_2018/obywatele-Ukrainy-pracujacy-w-Polsce-raport.pdf (data dostępu: 30.03.2021).
Churski P., Kroczak H., Łuczak M., Shelest-Szumilas O., Woźniak M. (2021), Adaptation Strategies of Migrant Workers from Ukraine during the COVID-19 Pandemic, „Sustainability”, vol. 13, nr 15, 8337, https://doi.org/10.3390/su13158337.
Cudzoziemcy na krajowym rynku pracy w ujęciu regionalnym (2018), GUS, Warszawa, https://stat.gov.pl/files/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultstronaopisowa/6149/1/1/cudzoziemcy_na_krajowym_rynku_pracy_w_ujeciu_regionalnym-streszczenie_raportu.pdf (data dostępu: 19.04.2021).
Górny A., Kołodziejczyk K., Madej K., Kaczmarczyk P. (2019), Nowe obszary docelowe w migracji z Ukrainy do Polski. Przypadek Bydgoszczy i Wrocławia na tle innych miast, CMR Working Papers 118/176, http://www.migracje.uw.edu.pl/wp-content/uploads/2019/11/WP118176.pdf (data dostępu: 12.03.2021).
Górny A., Madej K., Porwit K. (2020), Ewolucja czy rewolucja? Imigracja z Ukrainy do aglomeracji warszawskiej z perspektywy lat 2015–2019, CMR Working Papers 123/181, http://www.migracje.uw.edu.pl/wp-content/uploads/2020/10/WP123181_end2.pdf (data dostępu: 12.03.2021).
Górska-Rożej K. (2014), Identyfikacja składowych kompetencji w kontekście efektywnego zarządzania kompetencjami, „Obronność – Zeszyty Naukowe Wydziału Zarządzania i Dowodzenia Akademii Sztuki Wojennej”, nr 2(10), http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Obronnosc_Zeszyty_Naukowe_Wydzialu_Zarzadzania_i_Dowodzenia_Akademii_Obrony_Narodowej/Obronnosc_Zeszyty_Naukowe_Wydzialu_Zarzadzania_i_Dowodzenia_Akademii_Obrony_Narodowej-r2014-t-n2(10)/Obronnosc_Zeszyty_Naukowe_Wydzialu_Zarzadzania_i_Dowodzenia_Akademii_Obrony_Narodowej-r2014-t-n2(10)-s12-31/Obronnosc_Zeszyty_Naukowe_Wydzialu_Zarzadzania_i_Dowodzenia_Akademii_Obrony_Narodowej-r2014-t-n2(10)-s12-31.pdf (data dostępu: 21.02.2021).
How Immigrants Contribute to Developing Countries’ Economies (2018), OECD/ILO, OECD Publishing, Paris, https://doi.org/10.1787/9789264288737-en.
International Migration Outlook 2020 (2020), OECD Publishing, Paris, https://doi.org/ 10.1787/ec98f531-en.
Jarecki W. (2017), Imigracja z Ukrainy jako źródło podaży pracy w Polsce, „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu”, vol. 74, nr 3, https://papers.wsb.poznan.pl/sites/papers.wsb.poznan.pl/files/ZN_WSB_P_ART/ZNPoz74_W_Jarecki.pdf (data dostępu: 11.03.2021).
Kalfa E., Piracha M. (2017), Immigrants’ Educational Mismatch and the Penalty of Overeducation, „Education Economics”, vol. 25, nr 5, https://doi.org/10.1080/09645292.2017.1298728 (data dostępu: 19.03.2021).
Knowledge, Skills and Competences for Recovery and Growth. Work Programme 2010 (2010), Cedefop, Publications Office of the European Union, Luxembourg, https://www.cedefop.europa.eu/files/4090_en.pdf (data dostępu: 10.03.2021).
Kocór M., Górniak J., Prokopowicz P., Szczucka A. (2020), Zarządzanie kapitałem ludzkim w polskich firmach – obraz tuż przed pandemią. Raport z BKL 2019, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Warszawa, https://www.parp.gov.pl/storage/publications/pdf/02-BKL---Zarzadzanie-kapitalem-ludzkim_WWW.pdf (data dostępu: 16.03.2021).
Kubiciel-Lodzińska S. (2017), Skłonność cudzoziemców do podejmowania pracy i osiedlania się w województwie opolskim, „Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach”, nr 309, http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.cejsh-c216520e-0f62-4cdd-a857-323c96a3c99b (data dostępu: 23.04.2021).
Kupczyk T. (2017), Ocena imigrantów z Ukrainy przez polskich pracodawców na przykładzie opinii klientów OTTO Work Force Polska (w:) Imigranci wsparciem dla rynku pracy i rozwoju przedsiębiorstw, red. T. Kupczyk, Wrocław, https://www.vistula.edu.pl/nauka-i-badania/wp-content/uploads/sites/4/2017/08/imigranci-wsparciem-na-rynku_wyborcza-1.pdf (data dostępu: 20.03.2021).
Kupets O. (2016), Economic Aspects of Ukrainian Migration to EU Countries (w:) Ukrainian Migration to the European Union, red. M. Fedyuk, O. Kindler, Springer, Cham.
Levytska O., Mulska O., Ivaniuk U., Kunytska-Iliash M., Vasyltsiv T., Lupak R. (2020), Modelling the Conditions Affecting Population Migration Activity in the Eastern European Region: The Case of Ukraine, „Tem Journal”, vol. 9, nr 2, https://doi.org/10.18421/tem92-12.
Migracje zarobkowe cudzoziemców z Ukrainy i Azji do Polski (2019), Work Service, https://www.workservice.com/pl/Centrum-prasowe/Raporty/Raport-Migracyjny/Migracje-zarobkowe-cudzoziemcow-z-Ukrainy-i-Azji-do-Polski (data dostępu: 18.02.2021).
Mrugała G., Nasiński P. (2020), Cudzoziemcy w polskim systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Departament Statystyki i Prognoz Aktuarialnych, Warszawa, https://www.zus.pl/documents/10182/2322024/Cudzoziemcy+w+polskim+systemie+ubezpiecze%C5%84+spo%C5%82ecznych+2020.pdf/8a693717-9b66-3e70-737b-28fe827ea41e (data dostępu: 17.03.2021).
Nieto S., Matano A., Ramos R. (2015), Educational Mismatches in the EU: Immigrants vs Natives, „International Journal of Manpower”, vol. 36, nr 4, https://doi.org/10.1108/ijm-11-2013-0260.
Oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi, wpisane do ewidencji oświadczeń (obowiązujące od 2018 roku) (2019), Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii, https://psz.praca.gov.pl/web/urzad-pracy/-/8180211-oswiadczenia-o-powierzeniu-wykonywania-pracy-cudzoziemcowi-wpisane-do-ewidencji-oswiadczen-obowiazujace-od-2018-r- (data dostępu: 3.03.2021).
Pędziwiatr K., Stonawski M., Brzozowski J. (2019), Imigranci w Krakowie w świetle danych rejestrowych, Centrum Zaawansowanych Badań Ludnościowych i Religijnych, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, https://owim.uek.krakow.pl/wp-content/uploads/user-files/reports/Raport%20demograficzny.pdf (data dostępu: 30.03.2021).
Piekutowska A. (2019), Imigracja zarobkowa i jej wpływ na rynek pracy, CeDeWu, Warszawa.
Piracha M., Vadean F. (2013), Migrant Educational Mismatch and the Labour Market (w:) International Handbook on the Economics of Migration, red. A.F. Constant, K.F. Zimmermann, Edward Elgar Publishing, Cheltenham, UK, Northampton, MA, USA.
Poznaj Sąsiada! Obywatele Ukrainy w Metropolii Poznańskiej. Dwa spojrzenia (2018), Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne Polska–Ukraina w Poznaniu, http://powiat.poznan.pl/wp-content/uploads/2018/12/Raport-FINAL-PODSUMOWANIE.pdf (data dostępu: 12.02.2021).
Seizing the Opportunity: Making the Most of the Skills and Experience of Migrants and Refugees (2018), Deloitte, https://www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/au/Documents/Economics/deloitte-au-economics-making-most-skills-experience-migrants-refugees-011118.pdf (data dostępu: 8.09.2021).
Shelest-Szumilas O., Woźniak M., Zasada D. (2021), Popyt pracodawców na kompetencje cudzoziemców zatrudnianych na terenie aglomeracji poznańskiej. Raport z badań, Centrum Doradztwa Zawodowego dla Młodzieży, Poznań, https://www.cdzdm.pl/PL-H128/raporty-z-badan.html (data dostępu: 30.05.2021).
Sparreboom T., Tarvid A. (2017), Skills Mismatch of Natives and Immigrants in Europe, International Labour Office, Conditions of Work and Equality Department, ILO, Geneva, https://www.ilo.org/global/topics/labour-migration/publications/WCMS_548911/lang--en/index.htm (data dostępu: 25.02.202).
Strzelecki P. (2020), Imigranci w polskiej gospodarce – raport z badań ankietowych, Narodowy Bank Polski, Warszawa, https://www.nbp.pl/publikacje/migracyjne/imigranci-vii2020.pdf (data dostępu: 30.03.2021).
Strzelecki P., Growiec J., Wyszyński R. (2020), The Contribution of Immigration from Ukraine to Economic Growth in Poland, https://www.nbp.pl/publikacje/materialy_i_studia/322_en.pdf (data dostępu: 31.03.2021).
Szkolnictwo wyższe i jego finanse w 2019 roku (2020), GUS, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/edukacja/edukacja/szkolnictwo-wyzsze-i-jego-finanse-w-2019-roku,2,16.html (data dostępu: 11.03.2021).
Szkoły wyższe i ich finanse w 2017 roku (2018), GUS, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/edukacja/edukacja/szkoly-wyzsze-i-ich-finanse-w-2017-roku,2,14.html (data dostępu: 12.03.2021).
Szkoły wyższe i ich finanse w 2018 roku (2019), GUS, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/edukacja/edukacja/szkoly-wyzsze-i-ich-finanse-w-2018-roku,2,15.html (data dostępu: 12.03.2021).
Terminology of European Education and Training Policy: A Selection of 130 Key Terms (2014), 2nd ed., Cedefop, Publications Office of the European Union, Luxembourg, https://www.cedefop.europa.eu/en/events-and-projects/projects/validation-non-formal-and-informal-learning/european-inventory/european-inventory-glossary (data dostępu: 19.02.2021).
Ukraїns’ke suspìl’stvo: mìgracìjnij vimìr (2018), Nacìonal’na Akademìâ Nauk Ukraїni, Kiїv, https://www.idss.org.ua/arhiv/Ukraine_migration.pdf (data dostępu: 5.03.2021).
Valenta O., Drbohlav D. (2018), Longitudinal and Spatial Perspectives on the Mismatch of Tertiary Educated Migrant Workers in the Czech Labour Market: The Case of Ukrainians, „Moravian Geographical Reports”, vol. 26, nr 4, https://doi.org/10.2478/mgr-2018-0021.
Visintin S., Tijdens K., Klaveren M. van (2015), Skill Mismatch among Migrant Workers: Evidence from a Large Multi-country Dataset, „IZA Journal of Migration”, vol. 4, nr 1, https://doi.org/10.1186/s40176-015-0040-0 (data dostępu: 16.02.2021).
Zestawienia roczne (2021), Urząd do Spraw Cudzoziemców, https://udsc.gov.pl/statystyki/raporty-okresowe/zestawienia-roczne/ (data dostępu: 17.03.2021).
Zielińska M., Szaban D. (2021), (Nie)planowane (nie)powroty Ukraińców pracujących w Polsce w drugiej dekadzie XXI wieku. Czynniki warunkujące przeobrażenia migracji czasowych w osiadłe, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica”, nr 76, https://doi.org/10.18778/0208-600x.76.03.
