Ekonomiczno-społeczne uwarunkowania efektywności procesów dostosowania struktur samorządowych do zasięgu obszarów funkcjonalnych na przykładzie Krakowa początków XX wieku
DOI:
https://doi.org/10.15678/ZNUEK.2014.0929.0506Słowa kluczowe:
obszary funkcjonalne, obszary metropolitalne, Kraków, samorząd miejskiAbstrakt
W artykule dokonano analizy uwarunkowań przeprowadzania procesów dostosowania gminnych struktur samorządowych do wymagań rosnącego obszaru zurbanizowanego wokół Krakowa z początków XX w. W objętych badaniem źródłach historycznych poszukiwano odpowiedzi na pytanie o determinanty sukcesu tego procesu. Porównano też ówczesną i obecną sytuację samorządów tworzących obszar funkcjonalny, stwierdzając z jednej strony wyraźne analogie, z drugiej zaś pewne zróżnicowanie sytuacji z początków wieku i współczesnej. Różnice te, wynikające z występującej obecnie większej zamożności gmin ościennych, wyższego poziomu wartości tożsamości lokalnej, spektakularnych sukcesów samorządów gminnych np. w polityce inwestycyjnej czy pozyskiwaniu inwestorów strategicznych, każą sądzić, że konieczny do przeprowadzenia w przyszłości proces dostosowawczy będzie niezwykle trudny do implementacji w formie zapewniającej efektywność jego działania.Downloads
Bibliografia
Bank Danych Lokalnych, http://www.stat.gov.pl/bdl.
Bąkowski K. [1905], Sprawa rozszerzenia granic Krakowa, odbitka z „Głosu Narodu”, Kraków.
„Biała księga obszarów metropolitalnych” [2013], Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji, Warszawa.
Bober J. i in. [2013], Narastające dysfunkcje, zasadnicze dylematy, konieczne działania. Raport o stanie samorządności terytorialnej w Polsce, MSAP, Kraków.
Izdebski H. [2012], Dylematy ustawy metropolitalnej, referat wygłoszony na konferencji „Polskie metropolie – dokonania i kierunki rozwoju”, Poznań.
„Koncepcja przestrzennego zagospodarowania kraju 2030” [2011], dokument przyjęty przez Radę Ministrów 13.12.2011, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa.
Kraków. Rozszerzenie granic. 1909–1915 [1931], red. K. Rolle, nakładem Gminy Stołecznego Miasta Krakowa, Kraków.
Kumaniecki K.W. [1912], Tymczasowe wyniki spisu ludności w Krakowie z 31 grudnia 1910 r., nakładem Gminy Miasta Krakowa, Kraków.
„Protokół z posiedzenia Rady Gminnej w Dąbiu” z 25.02.1905.
„Protokół z posiedzenia Rady Gminnej w Dębnikach” z 17.03.1904.
„Protokół z posiedzenia Rady Gminnej w Ludwinowie” z 14.03.1904.
„Protokół z posiedzenia Rady Gminnej w Łobzowie” z 26.03.1904.
„Protokół z posiedzenia Rady Gminnej w Półwsiu Zwierzynieckim” z 28.03.1904.
„Protokół z posiedzenia Rady Gminnej w Zakrzówku” z 20.04.1904.
Przeorski T. [1931], Rozszerzenie granic Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa w latach 1909–1915 [w:] Kraków. Rozszerzenie granic. 1909–1915, red. K. Rolle, nakładem Gminy Stołecznego Miasta Krakowa, Kraków.
Slack E. [2007], The Role of Metropolitan Governance [w:] Managing the Coordination of Service Delivery in Metropolitan Cities, Policy Research Working Paper 4317, The World Bank, Urban Development Unit.
Smętkowski M., Jałowiecki B., Gorzelak G. [2008], Obszary metropolitalne w Polsce: problemy rozwojowe i delimitacja, Raporty i Analizy – Euroreg 1/2009, Warszawa.
„Sprawozdanie Komisji Gminnej o Sprawozdaniu Wydziału Krajowego w przedmiocie połączenia gmin i obszarów dworskich do Miasta Krakowa”, Ls. 2.951/1908, Lwów, 26.10.1908.
„Sprawozdanie Komisyi Rady Miasta Podgórza delegowanej do zbadania warunków połączenia Podgórza z Krakowem z przebiegu przeprowadzonych dotychczas pertraktacji z gminą Miasta Krakowa” [1913], nakładem Gminy Miasta Podgórza, Podgórze.
„Sprawozdanie stenograficzne z rozpraw galicyjskiego Sejmu Krajowego 34 posiedzenia I Sesji IX Perjodu” z dnia 3.11.1908.
„Sprawozdanie Wydziału Krajowego w przedmiocie przyłączenia sąsiednich gmin i obszarów dworskich do miasta Krakowa” (LW.95.195/1907), Lwów, 27.09.1907.
Statystyczne Vademecum Samorządowca 2012 – Krakowski Obszar Metropolitalny [2013], Urząd Statystyczny w Krakowie, http://www.stat.gov.pl/vademecum/vademecum_malopolskie/portret_obszaru_metropolitalnego/krakowski_obszar_metropolitalny.pdf (dostęp: 19.08.2013).
Studya do sprawy przyłączenia gmin sąsiednich do miasta Krakowa [1905], nakładem Gminy Miasta Krakowa, Kraków.
Swianiewicz P. [2013a], Ranking gmin według wydatków na infrastrukturę techniczną w latach 2010–2012, Pismo samorządu terytorialnego „Wspólnota”, nr 21/2013 z 12 października.
Swianiewicz P. [2013b], Ranking – Najbogatsze samorządy 2012, Pismo samorządu terytorialnego „Wspólnota”, nr 14/2013 z 6 lipca.
„Województwo małopolskie 2012” [2012], Departament Polityki Regionalnej, Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego, Kraków.
„Założenia krajowej polityki miejskiej do roku 2020” [2013], dokument przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 16 lipca 2013 r., Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa.
„Zielona księga dotycząca obszarów metropolitalnych” [2012], Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji, Warszawa.
Serwis statystyczny „StatKrak”, http://msip2.um.krakow.pl/statkrak/view/show/view10.asp?tab=k_lud_stan_ruch_naturalny_v1&rok=2012&wyniki=Wyniki (dostęp: 19.08.2013).
