Ochrona konsumentów usług finansowych na odległość

Abstrakt

W artykule przedstawiono specyfikę ochrony konsumenta usług finansowych, a w szczególności prywatnoprawne regulacje ochrony usług finansowych świadczonych na odległość. W wypadku umów finansowych zawieranych na odległość ustawodawca przewiduje prawo do odstąpienia od nich w ciągu 10 dni, jeśli przedsiębiorca wypełnił obowiązki informacyjne. W przypadku gdy ich nie wypełnił, realizacja obowiązku informacyjnego przez przedsiębiorcę została zabezpieczona przez uprawnienie konsumenta do odstąpienia od umowy w każdym czasie bez ponoszenia kosztów należnych przedsiębiorcy (tzw. szczególne prawo do odstąpienia) na mocy art. 16d ustawy z 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (dalej: u.o.k.p.n.). Prawo odstąpienia powoduje powstanie stanu niepewności podobnego do tego, jaki jest następstwem dodania warunku lub terminu. W sytuacji gdy umowa ta w chwili odstąpienia była już wykonana w całości lub choćby częściowo, istnieje konieczność rozliczenia się stron. Dlatego specyfika niektórych umów o usługi finansowe i umów wskazanych w art. 16c § 7 pkt 2 u.o.k.p.n. oraz względy bezpieczeństwa obrotu przemawiają za niedopuszczalnością skorzystania z tzw. szczególnego prawa odstąpienia. W pozostałych przypadkach skorzystanie przez konsumenta z tzw. szczególnego prawa do odstąpienia od umowy na mocy art. 16d u.o.k.p.n. będzie podlegało ocenie na gruncie art. 5 k.c.