Przyczyny i skutki kryzysu finansowego w Islandii w 2008 roku
DOI:
https://doi.org/10.15678/ZNUEK.2016.0950.0204Słowa kluczowe:
Islandia, kryzys 2007–2009, small open economy, islandzki sektor bankowyAbstrakt
Korzystając z literatury przedmiotu, w artykule przedstawiono studium przypadku Islandii jako państwa, które w 2008 r. stało się niemalże bankrutem. Zweryfikowano hipotezę, że model islandzki wychodzenia z zapaści gospodarczej może być uznany za panaceum na kryzysy finansowe. Scharakteryzowano gałęzie gospodarki Islandii, w tym sektor bankowy. Badając dokumenty, na podstawie danych z Hagstofa Islands zaprezentowano najważniejsze wskaźniki, w tym: PKB, saldo bilansu handlowego i stopę bezrobocia. Za pomocą metody analizy źródeł przedstawiono główną przyczynę krachu, czyli zapaść sektora finansowego, a także przyczyny pośrednie, jak budowa huty w Reyðarfjörður. Usystematyzowano także przebieg kryzysu, uwzględniając nie tylko sytuację gospodarczą, ale także społeczną i polityczną. Udowodniono, że model islandzki stosowany może być tylko w wybranych przypadkach ze względu na jego specyfikę i warunki.Downloads
Bibliografia
Adamczyk M. [2011], Współczesny kryzys finansowy – przyczyny i konsekwencje dla gospodarki światowej, https://ekonom.ug.edu.pl/web/download.php?OpenFile=930 (dostęp: 3.02.2015).
Budyta-Budzyńska M. [2013], Islandzki kryzys finansowy a strategie adaptacyjne Polaków na Islandii, http://migracje.civitas.edu.pl/Images/Pdfy/Islandzki%20kryzys%20finansowy%20a%20strategie%20adaptacyjne.pdf (dostęp: 4.02.2015).
Danielsson J. [2008], The First Casualty of the Crisis: Iceland [w:] The First Global Financial Crisis of the 21st Century. Part II June–December 2008, Centre for Economic Policy Research, http://econ.tu.ac.th/class/archan/RANGSUN/EC%20460/EC%20460%20Readings/Global%20Issues/Global%20Financial%20Crisis%202007-2009/Global%20Financial%20Crisis-%20Topics/The%20First%20Global%20Financial%20Crisis%20of%20the%2021st%20Century%20Part%202.pdf#page=23 (dostęp: 3.05.2015).
Decyzja Urzędu Nadzoru EFTA nr 290/12/COL z dnia 11 lipca 2012 r. w sprawie pomocy na restrukturyzację przyznanej na rzecz Landsbankinn (Islandia) [2012], http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/HTML/?uri=CELEX:E2012C0290&from=PL (dostęp: 5.02.2015).
Fridriksson I. [2009], The Banking Crisis in Iceland in 2008, Central Bank of Iceland, Reykjavík.
Iceland Protesters Demand Government Step down [2009], http://www.reuters.com/article/2009/01/20/iceland-protests-idUSLK69268520090120 (dostęp 2.02.2015).
Iceland: Request for Stand-by Arrangement [2008], International Monetary Fund, http://www.imf.org/external/pubs/ft/scr/2008/cr08362.pdf (dostęp: 4.02.2015).
Judgment in the Icesave Court Case Due on January 28 [2013], Utanríkisráðuneyti, http://www.mfa.is/news-and-publications/nr/7494.
Kurkliński L. [2010], Bankowość islandzka – bankructwo systemu? [w:] Międzynarodowe bankructwa i afery bankowe, red. P. Masiukiewicz, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
Legutko A.J. [2014], Europejski wymiar polityki Islandii – ujęcie geopolityczne, gospodarcze i społeczne, „Skandynawistyczne Zeszyty Naukowe”, nr 3.
Lewis P. [2006], Foreign Banks Offer Best Buys, http://news.bbc.co.uk/2/hi/programmes/moneybox/6051276.stm (dostęp: 2.05.2015).
Mitręga-Niestrój K. [2012], Skutki światowego kryzysu finansowego w sferze realnej – ujęcie międzynarodowe, http://www.ue.katowice.pl/fileadmin/_migrated/content_uploads/14_K.Mitrega-Niestroj_Skutki_Swiatowego....pdf (dostęp: 3.02.2015).
Natura i różnorodność przebiegu światowego kryzysu gospodarczego [2011], red. S. Miklaszewski, J. Garlińska-Bielawska, J. Pera, Difin, Warszawa.
Nawrot W. [2009], Globalny kryzys finansowy XXI wieku, CeDeWu, Warszawa.
Osiński J. [2011], Przemiany polityczne na Islandii w warunkach kryzysu bankowego i gospodarczego, http://kolegia.sgh.waw.pl/pl/KES/kwartalnik/archiwum/Documents/JOsinski5.pdf (dostęp: 5.02.2015).
Óladottir Ó.Þ. [2015], Tourism in Iceland in Figures, http://www.ferdamalastofa.is/static/files/ferdamalastofa/Frettamyndir/2015/mai/tourism-in-iceland-in-figures_15.pdf (dostęp: 10.04.2015).
Pascale J. [2012] Olafur Ragnar Grimsson Re-elected for a 5th Mandate as Head of State in Iceland, http://www.robert-schuman.eu/en/eem/1315-olafur-ragnar-grimsson-re-elected-for-a-5th-mandate-as-head-of-state-in-iceland (dostęp: 2.05.2015).
Pruchnik K. [2012], Kryzys finansowy: rynek czy państwo? Przypadek Islandii, Analiza FOR nr 09/2012, https://www.for.org.pl/pl/a/2227,Analiza-92012-Kryzys-finansowy-rynek-czy-panstwo-Przypadek-Islandii (dostęp: 3.02.2015).
Robert Z. [2014] Over One Million Tourists in Iceland, http://icelandreview.com/news/2014/03/31/over-one-million-tourists-iceland-2015 (dostęp: 2.02.2015).
Seðlabanki [2012], About the Bank, http://www.cb.is/about-the-bank/central-bank-of-iceland/ (dostęp: 5.02.2015).
Seðlabanki [2016], Official Exchange Rate, http://www.cb.is/statistics/official-exchange-rate/ (dostęp: 22.04.2016).
Sibert A.C. [2011], Overbanked and Undersized: Lesson from Iceland [w:] Preludes to the Icelandic Financial Crisis, red. R.Z. Aliber, G. Zoega, Palgrave Macmillan, London.
Skibińska-Fabrowska I. [2013], Rola banku centralnego w czasie kryzysu bankowego na przykładzie Banku Centralnego Islandii – wnioski dla Polski, http://jmf.wzr.pl/pim/2013_2_1_44.pdf (dostęp: 4.02.2015).
Thorhallsson B. [2013], The Icelandic Crash and Its Consequences: A Small State Without Economic and Political Shelter [w:] Small States in Europe: Challenges and Opportunities, red. R. Steinmetz, A. Wivel, Ashgate Publishing, Burlington.
Timeline: Iceland Economic Crisis [2009], http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/7851853.stm (dostęp: 5.02.2015).
Tokarski T. [2013], Kryzys? Islandia nie ratowała banków, ale uciekła przed widmem Unii, http://www.pch24.pl/kryzys--islandia-nie-ratowala-bankow--ale-uciekla-przed-widmem-unii,16224,i.html#ixzz3RCT8SvG5 (dostęp: 5.02.2015).
Tourism in Iceland in Figures [2015], http://www.ferdamalastofa.is/en/recearch-and-statistics/tourism-in-iceland-in-figures (dostęp: 10.04.2015).
Wajda-Lichy M. [2013] Lekcje z doświadczeń Islandii w przeciwdziałaniu skutkom kryzysu finansowego, http://www.ue.katowice.pl/uploads/media/15_M.Wajda-Lichy_Lekcje_z_doswiadczen_Islandii...pdf (dostęp: 2.02.2015).
Zieliński W. [2012], La Tribune: Islandia kpi z Europy http://www.ekonomia.rp.pl/artykul/940051.html?print=tak&p=0 (dostęp: 2.02.2015).
