The Introduction of International Audit Standards in Poland and Its Impact on Audit Firms and Procedures
DOI:
https://doi.org/10.15678/ZNUEK.2020.0988.0402Keywords:
audit, audit firm, International Audit Standards, International Standard on Assurance Services, KSB, MSB, audit marketAbstract
Objective: The study seeks to determine the impact of introducing the mandatory application of the International Audit Standards (IAS) to the audit market in Poland and the scope of procedures in the auditing of simplified financial statements.
Research Design & Methods: To achieve the objective, the following are used: analysis of the literature, legal acts, and empirical evidence received from surveys and statistics.
Findings: The study showed that the mandatory introduction of IAS in Poland led to a decrease in the number of statutory auditors and audit firms, but no corresponding decrease in the scope of audit procedures of simplified financial statements.
Implications / Recommendations: Analysis of surveys has shown that simplifications made to financial reporting do not reduce the scope of the audit procedures despite the scalability of IAS.
Contribution: Beyond the present work, no studies on the impact of IAS on the auditing of simplified financial statements have been done. However, the present work allows for the conclusion that the scope of procedures are not reduced and they are useful for assessing the simplifications used and changes in the audit market.
Downloads
References
Alwardat Y.A., Abdelhafid B. (2014), Value for Money and Audit Practice: Lessons and Facts from the Literature, „Life Science Journal”, vol. 11, nr 2.
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek, zmieniająca dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2006/43/WE oraz uchylająca dyrektywy Rady 78/660/EWG i 83/349/EWG, Dz. Urz. UE L 182/19 z 29.06.2013 r., https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32013L0034&from=PL (data dostępu: 27.02.2020).
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/56/UE z dnia 16 kwietnia 2014 r. zmieniająca dyrektywę 2006/43/WE w sprawie ustawowych badań rocznych sprawozdań finansowych i skonsolidowanych sprawozdań finansowych, Dz. Urz. UE L 158/196 z 27.05.2014 r., https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32014L0056&from=EN (data dostępu: 29.02.2020).
Eshleman J.D., Lawson B.P. (2017), Audit Market Structure and Audit Pricing, „Accounting Horizons”, vol. 31(1), https://doi.org/10.2308/acch-51603.
Fałowski W. (2020), 17 lat funkcjonowania Krajowej Komisji Nadzoru, „Rachunkowość”, nr 2, https://rachunkowosc.com.pl/17_lat_funkcjonowania_krajowej_komisji_nadzoru (data dostępu: 12.02.2020).
Gad J. (2018), Rynek usług audytorskich świadczonych na rzecz spółek publicznych notowanych na polskim rynku kapitałowym, „Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości”, t. 97(153), https://doi.org/10.5604/01.3001.0012.0353.
Iwanowicz B. (2019), Kluczowe sprawy audytu w sprawozdaniach z badania wybranych spółek giełdowych, „Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości”, t. 105(161), https://doi.org/10.5604/01.3001.0013.6052.
KNA (2019), Sprawozdanie z monitorowania rynku usług świadczonych przez biegłych rewidentów i firmy audytorskie oraz działalności komitetów audytu, Komisja Nadzoru Audytowego, Warszawa, https://www.gov.pl/web/finanse/sprawozdania-z-monitorowania-rynku (data dostępu: 16.02.2020).
Kogut J. (2017), Kierunki zmian w systemie rewizji finansowej oraz ich wpływ na jakość i postrzeganie badania sprawozdań finansowych, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”, nr 479, https://doi.org/10.15611/pn.2017.479.08.
Komisja Europejska (2010), Zielona Księga. Polityka badania sprawozdań finansowych: lekcje wyciągnięte z kryzysu, KOM(2010) 561, Bruksela, https://op.europa.eu/pl/publication-detail/-/publication/08744053-2f56-415a-a985-7ceaef3d3b3a/language-pl (data dostępu: 10.02.2020).
Komisja Europejska (2017), Sprawozdanie Komisji dla Rady, Europejskiego Banku Centralnego, Europejskiej Rady ds. Ryzyka Systemowego i Parlamentu Europejskiego w sprawie monitorowania zmian na rynku świadczenia usług w zakresie badań ustawowych na rzecz jednostek interesu publicznego na podstawie art. 27 rozporządzenia (UE) nr 537/2014, COM(2017) 464, Bruksela, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:52017DC0464&from=PL (data dostępu: 28.02.2020).
Krajowy Standard Badania 200 w brzmieniu Międzynarodowego Standardu Badania 200, Ogólne cele niezależnego biegłego rewidenta oraz przeprowadzanie badania zgodnie z międzynarodowymi standardami badania, Załącznik nr 1.1 do uchwały Nr 3430/52a/2019 Krajowej Rady Biegłych Rewidentów z dnia 21 marca 2019 r., https://www.pibr.org.pl/assets/file/4169,1.1%20KSB%20200.pdf (data dostępu: 28.02.2020).
KRBR (2015a), Uchwała nr 2783/52/2015 Krajowej Rady Biegłych Rewidentów z dnia 10 lutego 2015 r. w sprawie krajowych standardów rewizji finansowej, https://www.pibr.org.pl/pl/uchwaly-krbr#krajowe-standardy-wykonywania-zawodu (data dostępu: 29.02.2020).
KRBR (2015b), Uchwała nr 2784/52/2015 Krajowej Rady Biegłych Rewidentów z dnia 10 lutego 2015 r. w sprawie zasad wewnętrznej kontroli jakości w podmiocie uprawnionym do badania sprawozdań finansowych, https://www.pibr.org.pl/assets/file/365,KRBR-uchwala-2784-52-2015.pdf (data dostępu: 28.02.2020).
KRBR (2017), Uchwała nr 913/22a/2017 Krajowej Rady Biegłych Rewidentów z dnia 24 stycznia 2017 r. zmieniająca uchwałę w sprawie krajowych standardów rewizji finansowej, https://www.pibr.org.pl/pl/uchwaly-krbr#krajowe-standardy-wykonywania-zawodu (data dostępu: 28.02.2020).
Kucharczyk K. (2018), Duże przetasowania na krajowym rynku audytu, Parkiet, https://www.parkiet.com/Firmy/312089988-Duze-przetasowania-na-krajowym-rynku-audytu.html (data dostępu: 16.02.2020).
Piekarska L. (2008), Globalny kryzys finansowy, http://kolegia.sgh.waw.pl/pl/KES/struktura/kue/publikacje/Documents/Piekarska%20-%20GLOBALNY%20KRYZYS%20FINANSOWY%20Z%202008%20R.pdf (data dostępu: 10.02.2020).
Przewodnik stosowania Międzynarodowych Standardów Rewizji Finansowej w badaniu małych i średnich jednostek (2013), tłum. A. Barcikowska, E. Sobińska, J. Zakrzewska, wyd. 3, IFAC, KIBR, Warszawa.
Rada dyrektorów Izby Biegłych Rewidentów (Wirtschaftsprüferkammer): Uwagi odnośnie podejścia proporcjonalnego (skalowanego) do wykonania badania na podstawie MSB (2015), https://www.pibr.org.pl/pl/aktualnosci/5,Wykonywanie-badania-na-podstawie-MSB-dokument-WPK (data dostępu: 16.02.2020).
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 537/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 r. w sprawie szczegółowych wymogów dotyczących ustawowych badań sprawozdań finansowych jednostek interesu publicznego, uchylające decyzję Komisji 2005/909/WE, https://op.europa.eu/pl/publication-detail/-/publication/567809be-e656-11e3-8cd4-01aa75ed71a1 (data dostępu: 28.02.2020).
Rydzak R. (2015), Rewizja finansowa jako element systemu zapewnienia bezpieczeństwa obrotu gospodarczego – wybrane problemy (w:) Zarządzanie ryzykiem w gospodarce, red. K. Raczkowski, S. Wojciechowska-Filipek, Wydawnictwo Społecznej Akademii Nauk „Przedsiębiorczość i Zarządzanie”, t. XVI, z. 8, cz. III.
Rynek audytu w Polsce: kluczowe dane statystyczne i postrzeganie rynku (2016), Word Bank Group, Centre for Financial Reporting Reform (CFRR) Governance Global Practice, http://www.wordbank.org/en/publication/Raport_Rynek-audytu-w-Polsce_2016.pdf (data dostępu: 10.02.2020).
Staszkiewicz P. (2017), Quo vadis, auditor? Synteza badań nad rewizją finansową w polskiej domenie publicznej, „Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości”, t. 95(151), https://doi/org/10.5604/01.3001.0010.6568.
Szczepankiewicz E.I. (2011a), After the Crisis? The New (?) Role and Taks of the Internal Audit and Audit Committee as Bodies Supporting Effective Corporate Governance in Financial Institutions in Poland (w:) Contenporary Issues in Economy: After the Crisis, A.P. Balcerzak (ed.), International Conference 13–14 May 2011, Nicolaus Copernikus University, Toruń.
Szczepankiewicz E.I. (2011b), The Role of the Audit Committee, The Internal Auditor and the Statutory Auditor as the Bodies Supporting Effective Corporate Governance in Banks, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego nr 640. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia”, nr 38, http://www.wneiz.pl/nauka_wneiz/frfu/38-2011/FRFU-38-885.pdf (data dostępu: 28.11.2017).
Szczepankiewicz E.I. (2011c), Selected Issues in Effective Implementation of the Integrated Risk Management System in an Organization, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego 688. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia”, nr 49, http://www.wneiz.pl/nauka_wneiz/frfu/49-2011/FRFU-49-153.pdf (data dostępu: 28.11.2017).
Szczepankiewicz E.I. (2012a), New Regulations and Internal Control System as Supporting Effective Corporate Governance in Commercial Banks in Poland (w:) Banking and Financial Markets. After Global Crisis of the Years 2008–2010, A.P. Balcerzak (ed.), Nicolaus Copernikus University, Toruń.
Szczepankiewicz E.I. (2012b), The Role and Tasks of the Internal Audit and Audit Committee as Bodies Supporting Effective Corporate Governance in Insurance Sector Institutions in Poland, „Oeconomia Copernicana”, nr 4, http://economic-research.pl/Journals/index.php/oc/article/view/456/420, https://doi.org/10.12775/OeC.2012.021 (data dostępu: 28.11.2017).
Ustawa z dnia 19 października 1991 r. o badaniu i ogłaszaniu sprawozdań finansowych oraz biegłych rewidentach i ich samorządzie, Dz.U. nr 111, poz. 480.
Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, tekst jednolity Dz.U. 2019, poz. 351 z późn. zm., http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19941210591/U/D19940591Lj.pdf (data dostępu: 28.02.2020).
Ustawa z dnia 13 października 1994 r. o biegłych rewidentach i ich samorządzie, Dz.U. nr 121, poz. 592.
Ustawa z dnia 21 września 2000 r. o biegłych rewidentach i ich samorządzie, Dz.U. nr 89, poz. 992.
Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, tekst jednolity Dz.U. 2020, poz. 89.
Ustawa z dnia 7 maja 2009 r. o biegłych rewidentach i ich samorządzie, podmiotach uprawnionych do badania sprawozdań finansowych oraz o nadzorze publicznym, Dz.U. nr 77, poz. 649.
Ustawa z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym, Dz.U. 2017, poz. 1089 z późn. zm., http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20170001089/T/D20171089L.pdf (data dostępu: 12.02.2020).
Ustawa z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, Dz.U. 2018, poz. 646 z późn. zm., http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20180000646/U/D20180646Lj.pdf (data dostępu: 28.02.2020).
Ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. 2019, poz. 1571, http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20190001571 (data dostępu: 28.02.2020).
